Waarom duurzaam en aardgasvrij wonen?

De huizen in Nederland gaan van het aardgas af. Niet meteen allemaal tegelijk. Dat zou niet kunnen. Maar stap-voor-stap, wijk-voor-wijk. Waarom eigenlijk? En hoe?

Twee jongens zitten op de vloer en spelen een kaartspelletje. Een goed geïsoleerd huis is comfortabel en energiezuinig.

Een hr-ketel op aardgas bezorgt je een warm huis, maar heeft een groot nadeel. Bij het verbranden van aardgas (en ook olie en kolen) komt het broeikasgas CO2 vrij. En dat zorgt voor klimaatverandering: de aarde warmt op. We kunnen die opwarming nog afremmen, maar daarvoor moet de uitstoot van CO2 snel gaan dalen. Dat kan door minder energie te gebruiken en over te stappen op duurzame energie. Voor je huis betekent dat goede isolatie, energiezuinige ventilatie en een duurzaam alternatief voor je hr-ketel op aardgas. En natuurlijk letten op je energieverbruik.

Gevolgen klimaatverandering

Broeikasgassen leiden tot een soort deken over de aarde, waardoor het warmer wordt en het klimaat verandert. Die klimaatverandering maken we op dit moment al mee, het is geen toekomstvoorspelling. De opwarming van de aarde heeft ernstige gevolgen, zoals extreme hitte, droogte, bosbranden, heel veel neerslag en overstromingen. Ook voor Nederland. Dat bedreigt ons mensen, de natuur, en levert veel financiële schade op.

Klimaatverandering tegengaan

Er is wat aan klimaatverandering te doen: de CO2-uitstoot verminderen naar 0 in 2050, wereldwijd én in Nederland. Dat heeft gevolgen voor alles in ons dagelijks leven: hoe je reist, wat je eet, en welke spullen je koopt en hoeveel. En ook voor je huis! Want bijna een vijfde van de CO2-uitstoot van een gemiddeld huishouden in Nederland komt door het energieverbruik in huis. Die uitstoot kun je verlagen door zo min mogelijk energie te verbruiken en over te stappen op duurzame energie.

Duurzame energie én besparen

We blijven natuurlijk energie nodig hebben, maar aardgas en andere fossiele energie zoals olie en kolen gaan er stap voor stap uit. Daarvoor in de plaats komt energie uit duurzame bronnen zonder (of met weinig) CO2-uitstoot, zoals windmolens, zonnepanelen, waterkracht, groen gas, aardwarmte of restwarmte van de industrie. Het uiteindelijke doel is dat 100 procent van onze energie duurzaam is. Je kunt daar zelf aan bijdragen door zonnepanelen op je dak te leggen. Maar ook door te kiezen voor een energieleverancier die groene stroom van zon of wind uit Nederland aanbiedt. Meer weten over groene stroom? Kijk op milieucentraal.nl/groene-stroom.

De duurzaamste energie is de energie die je niet gebruikt. Daarom begint aardgasvrij wonen met besparen: letten op je energieverbruik, betere isolatie en energiezuinige ventilatie. Bijkomend voordeel is dat je een goed geïsoleerde woning kunt verwarmen met verwarmingswater met een lagere temperatuur. Dan kunnen duurzame oplossingen als elektrische warmtepompen en warmtenetten op een energiezuinige manier hun werk doen.

Andere voordelen: minder energiekosten en meer comfort

Het gaat bij het verduurzamen van woningen niet alleen om het klimaat. Een energiezuinig huis heeft lagere energiekosten. En doordat je weinig energie verbruikt, heb je minder last van stijgende energieprijzen. Een goed geïsoleerde en geventileerde woning is bovendien prettig om in te wonen en heeft voldoende frisse, gezonde lucht.

Voor iedere wijk een plan

Je gemeente heeft een belangrijke rol in de keuze wanneer er voor een wijk een duurzame verwarmingsoplossing komt, en welke dan. Elke gemeente heeft hiervoor een plan gemaakt: een transitievisie warmte. In dit plan staat welke wijk wanneer aan de beurt is. Voor de wijken die voor eind 2030 aan de beurt zijn, geeft de gemeente ook aan welke duurzame alternatieven voor aardgas in die wijk kansrijk zijn. Is dat een warmtenet? Zo ja, met welke energiebron? Of wordt de wijk ‘all electric’ met warmtepompen? Voor wijken die na 2030 aan de beurt zijn, wordt later pas duidelijk wat de invulling van het alternatief voor aardgas wordt.

Nu beginnen

Je kunt wel al een start maken met het verduurzamen van je huis, ook al is jouw wijk nog niet aan de beurt in de wijkaanpak. Dat levert je nu namelijk al voordeel op. De eerste stap is zorgen voor goede isolatie. Hierover vind je op deze site vele informatie, bekijk alle verbeteropties. Maar ook het plakken van tochtstrips, het plaatsen van een brievenbusborstel of bevestigen van radiatorfolie helpen bij de verduurzaming van je huis. Meer informatie hierover vind je op de website van Milieu Centraal.

Betere isolatie levert je naast klimaatwinst ook andere voordelen op, zoals een comfortabeler huis en een lager energieverbruik. Nu beginnen betekent ook dat je meer tijd hebt om de werkzaamheden te plannen. Combineer zoveel mogelijk met verbouwplannen en onderhoud aan je woning om de kosten te verlagen.

Aan de slag? Maak je eigen verbeterplan

Ga naar de Verbetercheck en vul de kenmerken van jouw huis in. Je ziet dan wat een goed begin is en wat het kost, hoeveel subsidie je krijgt en wat het oplevert.

Duurzame alternatieven voor een hr-ketel

In plaats van de hr-ketel op aardgas zijn er verschillende mogelijkheden:

  • Een volledig elektrische warmtepomp.
  • Een hybride warmtepomp: een kleine elektrische warmtepomp samen met een hr-ketel. Dit is een tussenstap. Gedurende de levensduur (15 jaar) verbeter je je huis naar ‘klaar voor aardgasvrij’.
  • Een warmtenet in de wijk (stadsverwarming) waar je woning op is aangesloten, met warmte uit bijvoorbeeld aardwarmte, biomassacentrale of restwarmte van een afvalverbrander. Ook een gezamenlijke warmtepomp (op de buitenlucht of oppervlaktewater) is een mogelijkheid als bron van een warmtenet. Lees meer op milieucentraal.nl/warmtenet.
  • Elektrische infraroodpanelen. Maar dit is alleen een zuinige manier om het hele huis te verwarmen als je woning echt goede isolatie heeft. Als je ze alleen gebruikt als bijverwarming (bijvoorbeeld in de werkkamer als je daar aan het werk bent) kunnen ze wel een duurzame keus zijn. Lees meer op milieucentraal.nl/infraroodpanelen.
  • Een pellet cv-ketel of biomassaketel op korrels of snippers van resthout. Maar omdat houtrook schadelijk is voor de gezondheid is dit eigenlijk alleen een optie als je in het buitengebied woont. Lees meer over pelletkachels en biomassaketels op milieucentraal.nl.

Welke hulp is er?

Het verduurzamen van je huis heeft voordelen, bijvoorbeeld lagere energiekosten. Maar het kost geld en moeite om dingen uit te zoeken. Deze website Verbeterjehuis.nl biedt aan huiseigenaren hulp bij verduurzamen. Wat vind je hier?

Nu beginnen met verduurzamen?

Ga naar de Verbetercheck en ontdek hoe je kunt beginnen en wat het kost, hoeveel subsidie je krijgt en wat het oplevert.